هزینه های قابل قبول مالیاتی چیست و چه شرایطی دارد

۱- اهمیت مطلب هزینه قابل قبول مالیاتی

۱-۱- این مطلب برای چه کسانی مفید است

 این مطلب حقوقی برای تمامی افراد صاحب کسب‌وکار، مودی مالیاتی، شخص حقوقی، مدیران شرکت های تجاری و وکیل مالیاتی مفید است.

۱-۲- اهمیت هزینه قابل قبول مالیاتی در تعیین درآمد مشمول مالیات

 در تعیین مالیات بر درآمد، هزینه قابل قبول مالیاتی از عناصر مهم تشخیص درآمد مشمول مالیات و تعیین مالیات است. در واقع بر اساس قانون مالیات های مستقیم ، درآمد مشمول مالیات برای سال مالیاتی ( اصطلاحات کلیدی در قانون مالیات های مستقیم) ، با کسر کردن هزینه های قابل قبول مالیاتی از جمع درآمد سالیانه مودی بدست می آید و با اعمال نرخ مالیاتی ( اصطلاحات کلیدی در قانون مالیات های مستقیم) بر درآمد مشمول مالیات، مبلغ مالیات قابل پرداخت معین می شود.

بنابراین هر چقدر مبالغ بیشتری به عنوان هزینه در طول سال مالیاتی، توسط اداره مالیاتی قبول شود. در نهایت مالیات مودی کمتر می شود، لذا آگاهی از برخی قواعد اساسی در مورد هزینه‌های قابل قبول، برای انجام اقدامات لازم جهت کاهش مبلغ مالیات ضروری است.

۲- هزینه قابل قبول مالیاتی چیست

۲-۱- تعریف هزینه قابل قبول مالیاتی

 هزینه قابل قبول مالیاتی، هزینه‌های مشخص قانونی است که در طی یکسال مالیاتی، در جهت تحصیل درآمد توسط مودی پرداخت شود و یا تخصیص یابد.

۲-۲- عناصر هزینه قابل قبول مالیاتی

 با توجه به تعریف یاد شده از هزینه قابل قبول مالیاتی، برای اینکه هزینه ای جهت کسر از جمع درآمد سالیانه مورد قبول قرار گیرد، حداقل عناصر زیر لازم است.

۲-۲-۱- پیش بینی عنوان هزینه در قانون

هزینه انجام شده باید در زمره هزینه هایی باشد که در قانون مالیات های مستقیم ، به عنوان هزینه قابل قبول پیش بینی شده باشد.

۲-۲-۲- لزوم ارتباط هزینه به درآمد

هزینه انجام شده منحصراً به مناسبت و در راستای تحصیل درآمد مالیات پذیر مودی صورت گرفته باشد.

۳- کدام دسته از مودیان و در کدام نوع از مالیات، می توانند هزینه قابل قبول را برای کسر از درآمد ابراز کنند؟

۳-۱- مالیات های مشمول هزینه قابل قبول

 خوب است بدانید که هزینه قابل قبول مالیاتی جهت کسر از جمع درآمد، در همه منابع مالیاتی قابل ابراز نیست بلکه صرفاً در مورد منبع مالیاتی درآمد عملکرد ( مالیات مشاغل و اشخاص حقوقی) مصداق دارد و در مورد سایر منابع درآمدی مثل مالیات بر درآمد حقوق ( نکاتی راجع به مالیات حقوق) ، مالیات بر درآمد نقل و انتقال، مالیات بر درآمد اجاره املاک و مالیات بر درآمد اتفاقی (اصطلاحات کلیدی در قانون مالیات های مستقیم ) مصداق ندارد.

۳-۲- مودیان مشمول هزینه قابل قبول مالیاتی

 تمامی مودیان مشمول مالیات بر درآمد عملکرد شامل همه اشخاص حقوقی و نیز تمامی صاحبان مشاغل مشمول مالیات می توانند با ارائه مدارک هزینه ای به شرط داشتن شرایط برای قابل قبول بودن هزینه و رعایت مقررات قانونی، از مزایای کسر هزینه از جمع در آمد استفاده کنند.

۴- شرایط هزینه قابل قبول مالیاتی

برای اینکه هزینه مودی، از نظر مالیاتی قابل کسر از جمع درآمد وی باشد چندین شرط برای هزینه لازم است.

۴-۱- انجام هزینه باید مستند به مدارک باشد

 صرف ابراز و یا ادعای هزینه توسط مودی بدون ارائه مدارک دال بر پرداخت و یا تخصیص آن موجب قبول نمی باشد، بلکه انجام هزینه حتماً باید با ارائه مدارک دال بر آن نزد اداره مالیاتی به اثبات برسد. بنابراین لازم است تمام هزینه های خود برای تحصیل درآمد را در هنگام پرداخت یا تخصیص بر اساس مقررات مالیاتی مستند سازی کنید.

۴-۲- هزینه باید مربوط به تحصیل درآمد مالیات پذیر باشد

به این معنی که اولاً هزینه هایی که برای تحصیل درآمد لازم نباشد را نمی توان به عنوان هزینه برای کسر از درآمد ناخالص ابراز نمود. مثلاً پاداش سالیانه پرداختی شرکت به هیات مدیره در اجرای ماده ۲۴۲ لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت ، از آنجا که جزء هزینه های ضروری برای تحصیل درآمد و فعالیت شرکت نیست، جزو هزینه های قابل قبول نیست.

بنابراین توصیه می شود هزینه های خود را به جهت هزینه هایی سوق دهید که با کسب درآمدتان ارتباط و ملازمه دارد. برای این منظور، از نظرات و خدمات مشاور و یا وکیل مالیاتی ( با ظرفیت ها و مزایای داشتن وکیل مالیاتی آشنا شوید) استفاده کنید.

ثانیاً درآمد هایی که مشمول مالیات مقطوع هستند یا معاف از مالیات ( با امتیازات و تسهیلات مالیاتی قابل استفاده آشنا شویم) هستند، هزینه صرف شده برای اینگونه درآمدها به عنوان هزینه قابل قبول مورد پذیرش نخواهد بود.

مثلاً چنانچه یک شرکت ساختمانی ( مالیات فعالیت ساختمان سازی) هم در مناطق آزاد تجاری و هم سرزمین اصلی ( غیر منطقه آزاد) فعالیت ساختمان سازی ( مالیات فعالیت ساختمان سازی ) درآمد زا داشته باشد، بابت درآمد حاصل از فعالیت در منطقه آزاد از پرداخت مالیات معاف است با این حال نمی تواند کسر هزینه های فعالیت خود در منطقه آزاد را از جمع درآمد حاصله در سرزمین اصلی بخواهد، زیرا هزینه در منطقه آزاد مربوط به درآمد معاف از مالیات بوده است.

۴-۳- هزینه باید از مصادیق هزینه های قابل قبول مالیاتی پیش بینی شده در قانون باشد

برای اینکه هزینه مودی، قابل کسر از جمع درآمد مودی برای محاسبه مالیات باشد، این هزینه باید در زمره هزینه هایی باشد که در ماده ۱۴۸ قانون مالیات های مستقیم به عنوان هزینه های قابل قبول پیش بینی شده باشد. مثلاً هزینه های برگزاری همایش توسط شرکت، از آنجا که در ماده ۱۴۸ قانون به عنوان هزینه قابل قبول، پیش بینی نشده است، لذا نمی تواند به عنوان هزینه قابل قبول جهت کسر از جمع درآمد پذیرفته شود.

البته لازم به ذکر است که موارد خاصی از هزینه قابل قبول ( پانزده مورد خاص هزینه قابل قبول مالیاتی) در سایر قوانین و یا توسط هیات وزیران یا وزیر امور اقتصادی و دارایی پیش بینی شده که در این صورت به عنوان هزینه قابل قبول خواهد بود.

بنابراین توصیه می شود هزینه های خود را به سمت و سوی هزینه هایی سوق دهید که از نظر قانونی به عنوان هزینه قابل قبول پیش بینی شده اند و با توجه به آگاهی وکیل مالیاتی از قوانین و مقررات مختلف مربوط به هزینه، از خدمات وکیل مالیاتی برای پیشبرد منافع قانونی خود در این زمینه بهره بگیرید.

۵- برخی موارد قانونی هزینه های قابل قبول مالیاتی

برخی هزینه های که در ماده ۱۴۸ قانون مالیات های مستقیم به عنوان هزینه قابل قبول پیش بینی شده اند عبارت اند از:

۱- قیمت خرید کالای فروخته شده و قیمت مواد مصرفی در محصول فروخته شده مودی

۲- حقوق پرداختی مودی به کارکنان بنگاه ( منظور از بنگاه، واحد کسب و کار وی اعم از کارگاه یا محل کسب یا دفتر و امثال آن است).

 3- هزینه بهداشتی و درمانی پرداختی مودی بابت کارکنان بنگاه

۴- اجاره پرداختی بابت محل کار مودی و نیز ماشین آلات

 5- وجوه حق بیمه پرداختی مودی بابت عملیات و دارایی بنگاه

 6- عوارض و مالیات پرداختی مودی ( به استثنای مالیات بر درآمد)

 7- هزینه های جبران خسارت وارده به فعالیت و دارایی بنگاه مودی

۸- هزینه های تحقیقاتی با رعایت شرایط قانونی

۹- ذخیره مطالبات مشکوک الوصول

۱۰- زیان سال های گذشته مودی

۱۱- هزینه های حفظ و نگهداری محل بنگاه مودی

۱۲- مخارج حمل و نقل

۱۳- هزینه های انبارداری

۱۴- حق الوکاله و حق مشاوره پرداختی توسط مودی

۱۵- سود،کارمزد و جریمه های پرداختی به بانکها و موسسات اعتباری

 16- ذخیره مربوط به خدمات پس از فروش ( فقط برای مودیان شخص حقوقی)

۱۷- بهای ملزومات اداری

۱۸- مخارج تعمیر و نگهداری ماشین آلات

۱۹- مطالبات غیر قابل وصول

۲۰- زیان حاصل از تسخیر ارزی ذخیره مربوط به هزینه های پرداختی قابل قبول که به سال مورد رسیدگی ارتباط دارد

۲۱- هزینه های قابل قبول مربوط به سال های قبل که پرداخت و تخصیص آن در سال مالیاتی مورد رسیدگی تحقق می یابد

۶- موارد خاص قانونی هزینه قابل قبول

 علاوه بر موارد تصریح شده در ماده ۱۴۸ قانون مالیات های مستقیم_، برخی موارد خاص هزینه قابل قبول ( پانزده مورد خاص هزینه قابل قبول مالیاتی) در سایر قوانین پیش بینی شده است که آگاهی از آنها برای کاهش مالیات ( بیست راهکار قانونی برای کاهش مالیات) لازم است.

۷- اعلام و ابراز هزینه غیر واقعی

۷-۱- اعلام هزینه غیر واقعی چیست

یکی از مندرجات اظهارنامه ( تکالیف مالیاتی در مورد تسلیم اظهارنامه و دفاتر) تسلیمی مودی، هزینه های قابل قبول است. طبق مقررات، هزینه ابرازی مودی باید واقعی باشد در غیر این صورت توسط اداره مالیاتی پذیرفته نخواهد شد.

از نظر مقررات مالیاتی، هزینه غیر واقعی هزینه ای است که در دفاتر قانونی مودی ثبت شده و ممکن است متکی به مدارکی باشند، ولی مامورین مالیاتی احراز نمایند که هزینه موصوف غیر واقعی بوده یا تحقق نیافته و مدارک مربوط به آن ها نیز غیر واقعی بوده است. چنین هزینه ای واجد شرایط هزینه قابل قبول نبوده و در رسیدگی به پرونده مالیاتی مودی، هزینه غیر قابل قبول تلقی می شود.

۷-۲- عواقب قانونی ابراز هزینه غیر واقعی

۷-۲-۱- عدم قبول هزینه غیر واقعی

 در صورت کشف غیر واقعی بودن هزینه ابرازی، قبول آن جهت کسر از جمع درآمد منتفی می شود.

۷-۲-۲- جریمه ابراز هزینه غیر واقعی

 در صورت ابراز هزینه غیر واقعی توسط مودی، وی مشمول جریمه های ( تخلفات مالیاتی و جریمه های آن در مورد مالیات بر درآمد) معادل سی درصد مالیات ناشی از عدم پذیرش هزینه غیر واقعی خواهد بود.

۸- در صورت عدم ارائه اسناد هزینه ای یا عدم تسلیم اظهارنامه و یا عدم قبول آن، آیا مبالغی به عنوان هزینه از جمع درآمد مودی کسر می شود؟

در صورت عدم ارائه اسناد هزینه ای توسط مودی، با در نظر گرفتن نسبت سود فعالیت، هزینه های آن بر اساس ابراز مودی نسبت به فعالیت مشابه و یا نسبتی که هر ساله توسط سازمان امور مالیاتی تعیین می شود به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی مودی منظور می شود.

۹- ضرورت استفاده از وکیل مالیاتی در مورد اختلافات پیرامون هزینه قابل قبول مالیاتی

با توجه به اهمیت اساسی هزینه قابل قبول مالیاتی در تعیین مالیات، در مواردی که در مورد پذیرش این هزینه ها با اداره مالیاتی دچار اختلاف می شوید ( نحوه شکایت و اعتراض به تصمیمات مالیاتی)، توصیه می شود با توجه به جنبه های تخصصی موضوع، از کمک وکیل مالیاتی ( با ظرفیت ها و مزایای داشتن وکیل مالیاتی آشنا شوید) استفاده کنید.