با ظرفیت ها و مزایای داشتن وکیل مالیاتی آشنا شوید

۱- اهمیت مطلب ظرفیت ها و مزایای داشتن وکیل مالیاتی

۱-۱- این مطلب برای چه کسانی مفید است

این مطلب حقوقی برای کلیه اشخاص مودی مالیاتی، صاحبان شاغل، شخص حقوقی، مدیران شرکت ها ( تکالیف و مسئولیت های مالیاتی مدیران در شرکت های تجاری) و وکیل مالیاتی مفید است.

۱-۲- اهمیت داشتن وکیل مالیاتی

پرونده های مالیاتی اعم از اینکه در ادارات مالیاتی و یا مراجع حل اختلاف( هیات های حل اختلاف مالیاتی یا دیوان عدالت اداری ) ( نحوه شکایت و اعتراض به تصمیمات مالیاتی) مطرح باشند، می توانند دربردارنده اختلاف بین اداره مالیاتی با مودی باشد و طبیعی است اداره مالیاتی درصدد اثبات مبلغ بیشتر مالیات و مودی درصدد اثبات مبلغ کمتر مالیات است. این رویکرد متعارض، به شکل اختلاف اداره مالیاتی و مودی بروز می یابد که در نهایت قانون و موازین حقوقی معیار اصلی تعیین صاحب حق در این اختلاف است.

بنابراین ابزار اصلی مودی برای پیشبرد منافع خود در اختلافات مالیاتی، تسلط بر قوانین و مقررات تخصصی مالیاتی و تکنیک های بکارگیری درست آن بر اساس شناخت دقیق واقعیت های پرونده است. این امر نیازمند شناخت قوانین و مقررات و فن استنتاج از آن ها، تبیین درست پرونده مالیاتی، بکارگیری روش های درست استدلال و اقناع نمودن مراجع رفع اختلاف است. وکیل مالیاتی کسی است که بطور حرفه ای صاحب توانایی های یاد شده است.

تجربه نشان داده است که پیشبرد پرونده مالیاتی بدون کمک گرفتن از وکیل مالیاتی عملاً غیر ممکن بوده و موجب هدر رفتن ظرفیت های قانونی مودی است. در این مطلب به ویژگی ها و شرایط یک وکیل مالیاتی مناسب که ظرفیت موفقیت شما در اختلاف با اداره مالیاتی را افزایش می دهد می پردازیم.

۲- وکیل مالیاتی کیست

۲-۱- تعریف وکیل مالیاتی

وکیل مالیاتی، شخصی است که صلاحیت قانونی، تجربی و تخصصی لازم برای انجام وکالت از جانب مودی برای دفاع از حقوق و منافع وی در تمام مراجع رسیدگی مالیاتی و دادرسی مالیاتی را دارد و در چارچوب قرارداد با مودی، دفاع از حقوق وی را بر عهده می گیرد.

وکیل مالیاتی از نظر قانونی می تواند وکیل دادگستری ( دارای پروانه از کانون های وکلا) باشد و یا وکیل مدنی ( بدون داشتن پروانه وکالت از کانون های وکلا). در مرحله دادرسی مالیاتی( هیات های حل اختلاف مالیاتی) معرفی و استفاده از وکیل مدنی توسط مودی ممکن است، ولی وکالت مالیاتی در دیوان عدالت اداری صرفاً از طریق وکیل دادگستری امکان پذیر است.

۲-۲- ویژگی های وکیل مالیاتی

وکیل مالیاتی دارای ویژگی هایی به شرح زیر است:

۲-۲-۱- وکیل مالیاتی دارای تخصص در امور مالیاتی است

موضوعات حقوقی، در حوزه های تخصصی گوناگونی تقسیم بندی می شوند، مثل حقوق مالی و تجاری، حقوق املاک، حقوق خانواده، حقوق کیفری و تخصص های بسیار دیگر.

یکی از حوزه های تخصصی حقوقی، حوزه حقوق مالیاتی است. حقوق مالیاتی از این جهت تخصص خاص حقوقی است که ۱- دارای قوانین و مقررات ویژه ای است مثل قانون مالیات های مستقیم _، قانون مالیات بر ارزش افزوده ، قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان و ده ها قانون دیگر ۲- مسائل مالیاتی تابع صدها مقررات اجرایی و جزئی از قبیل آیین نامه های هیات وزیران، بخشنامه های سازمان امور مالیاتی، نظرات شورای عالی مالیاتی و آراء هیات های عمومی و تخصصی دیوان عدالت اداری است که نقش بسیار مهمی در تشخیص ذیحق در اختلافات مالیاتی و دفاع از حقوق مودی دارد. ۳- رسیدگی و رفع اختلافات مالیاتی در جهت دفاع از حقوق مودی، در مراجع قانونی خاصی صورت می گیرد که ویژه امور مالیاتی است مثل هیات حل اختلاف مالیاتی بدوی، هیات حل اختلاف مالیاتی تجدید نظر و شورای عالی مالیاتی و همچنین شعب ویژه در دیوان عدالت اداری.

با توجه به این ویژگی ها، وکیلی می تواند به عنوان وکیل موفق در امور مالیاتی حضور یابد که دارای دانش و تجربه تخصصی در حوزه مالیاتی باشد.

۲-۲-۲- وکیل مالیاتی، با سایر حوزه های حقوقی و قانونی نیز آشنا است

البته که مسائل مالیاتی حوزه تخصصی ویژه خود را دارد، لکن این مسائل ارتباط قابل توجهی با سایر حوزه های حقوقی دارد، مثلاً در مورد مالیات اشخاص حقوقی، مفاهیم قانون تجارت در مورد حقوق شرکت ها، سهام و مسئولیت مدیران شرکت ها ( تکالیف و مسئولیت های حقوقی مدیران در شرکت های سهامی) و اسناد تجاری، اساس فهم مسائل مالیاتی اشخاص حقوقی است.

در مورد مالیات بر ارزش افزوده، از آنجا که مالیات بر معاملات عرضه کالا و خدمات تعلق می گیرد، فهم عمیق این نوع مالیات نیازمند آشنایی کافی با حقوق معاملات است.

در مورد مالیات بر نقل و انتقال و اجاره املاک و یا سرقفلی و حق کسب و پیشه نیز حل مسائل مالیاتی بدون فهم قوانین مالکیت، اجاره و سرقفلی ممکن نیست.

در مورد مالیات درآمد اتفاقی نیز فهم مبانی حقوقی عقود مربوط به بخشش ها لازم است.

در مورد مالیات بر درآمد حقوق، دانستن قواعد حقوقی استخدام قانون کار و قانون مدیریت خدمات کشوری که منشا تعلق مالیات حقوق می باشد لازم است.

در مورد جرم مالیاتی ( از جرایم و مجازات های مالیاتی چه می دانیم؟)، مفاهیم حقوق کیفری و در مورد صلاحیت های قانونی اداره مالیاتی و نیز دعوا در دیوان عدالت اداری، آشنایی کافی مسائل مربوط به حقوق عمومی نیاز است.

بر این اساس وکیل مالیاتی باید دارای دانش کافی در حوزه های مرتبط مثل حقوق مدنی، حقوق تجارت و حقوق عمومی باشد.

۲-۲-۳- وکیل مالیاتی با استانداردها مربوط به حسابداری مالیاتی آشنا است

هر پرونده مالیاتی با اعمال قوانین و قواعد حقوقی بر رویدادهای مالی از قبیل درآمد ها و هزینه ها (پانزده مورد خاص هزینه قابل قبول مالیاتی ) متاثر از استانداردها و حسابداری مالیاتی تبیین می شود. در نتیجه، آشنایی وکیل مالیاتی با این اصول و استاندارد ها ضروری است.

۳- وظایف وکیل مالیاتی

یک وکیل مالیاتی مناسب وظایف زیر را در جهت منافع و حقوق مودی بر عهده دارد:

۳-۱- مطالعه دقیق پرونده و فهم درست آن

از نخستین اقدامات وکیل مالیاتی مطالعه اسناد و مدارک پرونده مالیاتی مودی از قبیل اظهارنامه مالیاتی ( تکالیف مالیاتی در مورد تسلیم اظهارنامه و دفاتر)، برگ های ابلاغ مالیاتی، گزارشات مالیاتی، برگ تشخیص مالیات، برگ مطالبه مالیات و جرایم، برگ اجرایی مالیاتی و سایر اسناد مربوط به درآمدها و هزینه های مودی است. با مطالعه دقیق این اسناد و فهم درست آنها، گام اساسی برای یافتن مشکل و راهکار متناسب توسط وکیل مالیاتی برداشته می شود. بنابراین سعی کنید تمام مدارک مورد درخواست وکیل مالیاتی را برای وی تهیه کنید.

۳-۲- توضیح و روشن سازی موضوع برای مودی

طبیعی است که با توجه به تخصصی بودن پرونده های مالیاتی، مودی درک کاملی از پرونده خود و مشکل واقعی و راهکار مناسب نداشته باشد، ولی این وکیل است که با تسلط یافتن بر واقعیات پرونده مالیاتی، مودی را در مورد این واقعیت ها و راهکارها و چشم انداز اقدامات مورد نظر، بطور نسبی مطلع کند. توضیح موضوع برای مودی توسط وکیل مالیاتی، نه تنها بخشی از وظایف اخلاق حرفه ای وکیل مالیاتی است بلکه با ایجاد فهم مشترک بین مودی و وکیل مالیاتی، پیشبرد پرونده از طریق همکاری و تعامل آنها را تسهیل می کند.

بنابراین حق شماست که از وکیل مالیاتی خود توضیحات در مورد مشکل و راهکار را بخواهید.

۳-۳- جستجو، یافتن و مراجعه به قوانین و مقررات و بخشنامه های خاص مربوط به موضوع و یافتن بهترین راهکار قانونی برای مودی

هر پرونده مالیاتی بر حسب مشکل خاص، راهکار قانونی متناسب خود را دارد. وکیل مالیاتی وظیفه دارد با درک درست مشکل و با استفاده از هوش حرفه ای و قدرت درک مناسب، با جستجو در قوانین و مقررات و رویه های مختلف بهترین راه حل را یافته و در مسیر این راه حل، برنامه ریزی و تدبیر کند.

۳-۴- تهیه لوایح و اسناد دفاعی مستدل و مستند به نفع مودی

در ساختار اداری مالیات ایران، همچون سایر نظامات اداری و قضایی، لوایح مکتوب مهمترین وسیله ی ارائه توضیحات، شکایت، اعتراض ( نحوه شکایت و اعتراض به تصمیمات مالیاتی) و درخواست از مامورین مالیاتی ( اصطلاحات کلیدی در قانون مالیات های مستقیم) و مراجع احقاق حق است و انجام این امر مهم از وظایف وکیل مالیاتی است.

البته که هر لایحه ای نمی تواند حق مودی را به نحو کامل بیان و مطالبه کند. تنظیم یک لایحه مالیاتی خوب توسط وکیل مالیاتی، بر مبنای ۱-تبیین درست رویدادهای مالی ۲-ارائه اسناد مرتبط و توضیح فنی آن ۳-استخراج قوانین و مقررات مرتبط با موضوع و استناد درست به آنها ۴- استدلال دقیق و ۵- استنتاج قاطع به نفع مودی انجام می شود. وظیفه وکیل مالیاتی خوب تهیه لوایح با کیفیت جهت اثبات قطعی حقوق مودی در مراجع مالیاتی است. لایحه مالیاتی باید حاوی آنچنان مبانی و استدلالات واقعی و دقیقی باشد تا در نهایت مرجع رسیدگی کننده مالیاتی را به تصمیم گیری بر مبنای لایحه اقناع کند.

۳-۵- شرکت در جلسات هیات های حل اختلاف مالیاتی

مرجع رسمی دادخواهی مالیاتی، هیات های حل اختلاف مالیاتی اعم از بدوی و تجدید نظر است. از نظر قانونی، دادرسی به پرونده مالیاتی مودی در این مراجع، با تشکیل جلسه و تبادل دفاعیات طرفین در آن با حضور مودی و یا وکیل مالیاتی وی خواهد بود و تصمیم گیری این مراجع بدون دعوت از مودی یا وکیل مالیاتی وی باعث بی اعتباری هر گونه تصمیمی خواهد بود.

یکی از وظایف وکیل مالیاتی شرکت فعال و موثر در جلسه هیات حل اختلاف مالیاتی از طرف مودی با آمادگی کامل قبلی برای ارائه توضیحات بر اساس لوایح تنظیم شده است.

در مواردی که به همراه وکیل خود در جلسات یاد شده شرکت می کنید قبل از جلسه، در مورد استراتژی دفاعی در جلسه، با وکیل خود هماهنگ باشید تا منجر به ارائه توضیحات متعارض توسط شما و وکیل تان نشود.

۳-۶- طرح دادخواست و لوایح در دیوان عدالت اداری

یکی از مراجع طرح شکایت مالیاتی، دیوان عدالت اداری است که در آن وکیل مالیاتی با ارائه دادخواست مستدل و مستند، نقض تصمیمات مالیاتی را به نفع مودی درخواست می کند. با توجه به اینکه دادخواست در دیوان در مبنای جهات خاص است، وظیفه وکیل مالیاتی این است دادخواست مستدل و مستندی در مسیر این جهات تهیه و در مهلت مقرر قانونی به دیوان عدالت اداری تقدیم کند و آن را به نحو مناسب پیگیری کند.

۴- مزایای وکیل مالیاتی

۴-۱- افزایش شانس موفقیت و کاهش ریسک شکست مودی با داشتن وکیل مالیاتی

شما هم احتمالاً عبارت نادرست “وکیل خود باشید” را شنیده اید. این حرف همان قدر بی مبنا است که کسی بگوید “جراح و پزشک خود باشید”. اگر این شعار گمراه کننده درست بود اکنون نباید هیچ یک از هزاران دانشکده حقوق و یا کانون وکلایی در سراسر جهان وجود می داشت.

از آنجا که وکیل مالیاتی خوب، دارای مطالعات عمیق قوانین، مقررات و رویه های مالیاتی، توانایی فرمول بندی درست پرونده مالیاتی و توانایی اقناع مراجع تصمیم گیر مالیاتی استً، لذا داشتن وکیل مالیاتی خوب شانس موفقیت شما در پرونده را قطعاً افزایش می یابد.

۴-۲- اطمینان از در پیش گرفتن مسیر قانونی درست به نفع مودی

بخش مهم قوانین و مقررات مالیاتی در تمام کشورهای قانونمند دنیا به منظور تضمین حقوق و منافع قانونی مودی است. قرار دادن پرونده مالیاتی مودی در مسیر حفظ منافع مودی نیازمند به تدبیر و دانش مالیاتی است.

استفاده از این ظرفیت های قانونی به نفع مودی ممکن نیست مگر از طریق در پیش گرفتن تدابیر قانونی. کارکرد اصلی یک وکیل مالیاتی، استفاده از این تدابیر به نفع مودی است. در نتیجه، با سپردن کار مدیریت حقوقی پرونده مالیاتی به وکیل مالیاتی، مودی به این تدابیر قانونی در جهت حفظ حقوق خود دسترسی پیدا می کند و این اطمینان را پیدا می کند که پرونده اش در مسیر صحیحی به پیش می رود و در نهایت موجب کاهش مالیات وی می شود ( بیست راهکار قانونی برای کاهش مالیات).

۴-۳- اقبال و توجه بیشتر مراجع رفع اختلاف به مدافعات وکیل مالیاتی

امر پنهانی نیست که مراجع دادرسی مالیاتی اصولاً به دنبال مستندات دقیق قانونی برای حل درست پرونده ها هستند و از این جهت دارای رسالت مشترکی با وکیل مالیاتی هستند.

از سوی دیگر تعامل و تفاهم قانونی بین مراجع دادرسی مالیاتی با طرفین پرونده مالیاتی، نیازمند به کارگیری یک ادبیات حقوقی استاندارد و مشترک است. واضح است که به دلیل اینکه وکیل مالیاتی زمینه مشترکی از حیث دانش و ادبیات مالیاتی با اعضای هیات حل اختلاف دارد، لذا مراجع مالیاتی نیز اقبال بیشتر برای دفاعیات وکیل مالیاتی قایل هستند تا دفاعیات غیر تخصصی مودی و همین امر ظرفیت بیشتری برای مودی جهت پیشبرد بهینه پرونده خود فراهم می کند.

۴-۴- کاهش استرس و فشار پرونده مالیاتی بر مودی

تجربه درگیری در دعاوی حقوقی و مالیاتی مبین این است که درگیری شخصی در این پرونده ها وقت، انرژی و آسایش زیادی از فرد مودی را هدر می دهد، در حالی که واگذاری آن به یک وکیل مالیاتی امین و با دانش باعث فارغ شدن مودی از این فشار و تمرکز وی روی کسب و کارش می شود.

۵- توصیه های در مورد انتخاب و انعقاد وکالت نامه با وکیل مالیاتی

۵-۱- در انتخاب وکیل مالیاتی مناسب دقت کنید

در حرفه وکالت نیز همچون سایر حرفه ها، ممکن است با کسانی مواجه شوید که اولویت اول آنها بدست آوردن مشتری است تا انجام درست مسئولیت حرفه ای.

وکیل امین کسی است که صادقانه ریسک های پرونده را در کنار ظرفیت های آن برای مودی روشن کند تا وی با اطلاعات کامل، آزادانه تصمیم گیری کند.

از نظر اخلاق حرفه ای و قانونی تضمین کردن صد درصدی اخذ نتیجه برای مودی توسط وکیل مالیاتی ممنوع است، در نتیجه به جای اتکاء به اغراق گویی های احتمالی، وکیل مالیاتی خود را بر اساس تحقیق از دانش، تجربه، امانت داری و شخصیت حرفه ای وی انتخاب کنید.

۵-۲- حق اطلاع رسانی در مورد وضعیت پرونده را از وکیل مالیاتی خود بخواهید

قابل درک است که پرونده مالیاتی مثل هر پرونده حقوقی دیگری برای مودی اهمیت دارد و حساسیت معقول وی نسبت به آن کاملاً طبیعی است لذا حداقل حق موکل و مودی اطلاع یافتن از وضعیت واقعی پرونده است.

در قرارداد با وکیل مالیاتی، بهتر است وظیفه وکیل در ارائه گزارشات دوره ای به خود را قید کنید. با این حال در نظر داشته باشید که اعمال این حق به معنای مداخلات بیگاه و افراطی در امور وکیل نباشد.

۵-۳- نسخه ای از لوایح و اقدامات وکیل مالیاتی را از وی بخواهید

صاحب واقعی و اصلی پرونده مالیاتی مودی است، لذا نسخه ای از لوایح و اقدامات وکیل مالیاتی در مورد پرونده را از وی بخواهید و وکیل موظف به تحویل آن به شما است. دسترسی شما به این اسناد و سوابق برای پیگیری های بعدی ضروری است.

۵-۴- از اقدامات معارض با راهبرد وکیل مالیاتی در پرونده پرهیز کنید

هر پرونده از نظر حقوقی مستلزم داشتن استراتژی حقوقی است که تمام اقدامات بعدی باید در چارچوب آن باشد. مودی نیز باید از هر گونه اقدام خارج از چارچوب از قبیل دادن لوایح جداگانه بدون هماهنگی وکیل پرهیز کند، زیرا این عدم هماهنگی در نهایت به ضرر پرونده مودی منجر خواهد بود.

۵- ۵- وکیل مالیاتی را از واقعیات و اسناد پرونده آگاه کنید

هر قدر وکیل مالیاتی به اطلاعات و اسناد موثر بیشتری از امور مالیاتی مودی دسترسی داشته باشد، راهبرد و استراتژی حقوقی تهیه شده توسط وکیل مالیاتی کامل و موفق تر خواهد بود. بنابراین وکیل مالیاتی خود را از تمام اطلاعات و اسناد مرتبط مطلع کنید.