رای هیات تخصصی دیوان عدالت اداری با موضوع ابطال تصمیم شماره ۳۳۵۳۲/۹۷/۱۱-۱۹/۱/۹۷ کمیته موضوع قانون چگونگی محاسبه و وصول حقوق گمرکی

کلاسه پرونده: هـ ع /۹۷/۳۸۹  

تاریخ رأی: چهارشنبه ۳۰ آبان ۱۳۹۷

مرجع رسیدگی: هیات تخصصی اقتصادی مالی

شماره پــرونـــده :  هـ ع /۹۷/۳۸۹          

دادنامه : ۹۷۰۹۹۷۰۹۰۶۰۱۰۲۷۵                 

تاریخ : ۳۰/۸/۹۷    

شـاکــی : شرکت بهمن موتور با وکالت آقای علی عسگری و خانم سهیلا میرزایی

طرف شکایت : ۱- سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران ۲- وزارت صنعت ، معدن و تجارت

مـوضـوع شـکـایـت و خـواستـه : ابطال تصمیم شماره ۳۳۵۳۲/۹۷/۱۱-۱۹/۱/۹۷ کمیته موضوع قانون چگونگی محاسبه و وصول حقوق گمرکی ، سود بازرگانی و مالیات انواع خودرو و ماشین آلات راهسازی وارداتی و ساخت داخل و قطعات آنها

دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت :

شاکی به موجب دادخواستی تقاضای ابطال تصمیم کمیته موضوع قانون « چگونگی محاسبه و وصول حقوق گمرکی ، سود بازرگانی و مالیات انواع خودرو و ماشین آلات راهسازی وارداتی و ساخت داخل و قطعات آنها » را کرده و در تبیین خواسته خود چنین عنوان کرده است :

۱- شرکت بهمن خودرو اقدام به واردات خودرو Haval کرده است. شرکت مذکور با توجه به بازار مناسب ایران و فروش زیاد خودرو در ایران ، قیمت هر دستگاه خودرو را حدود ۲۵۰۰۰ دلار آمریکا اعلام کرد و اسناد مربوط به قیمت خودرو به تأیید اتاق بازرگانی چین و سفارت ایران در چین رسیده است.

اما کمیته فوق الذکر قیمت هر دستگاه خودرو را ۳۵۰۰۰ دلار آمریکا ارزش گذاری کرده است تا بر اساس آن نسبت به دریافت حقوق گمرکی و مالیاتی و غیره اقدام نماید. این اقدام مغایر با قانون « چگونگی محاسبه و وصول حقوق گمرکی ، سود بازرگانی و مالیات انواع خودرو و ماشین آلات راهسازی وارداتی و ساخت داخل و قطعات آنها » و قانون حمایت از مصرف کنندگان خودرو است ؛ زیرا باعث افزایش قیمت تمام شده خودرو برای مصرف کنندگان می شود و هزینه های اضافی ارزش گذاری نادرست خود را بر خریداران تحمیل می کند.

۲- قانون فوق الذکر نحوه قیمت گذاری خودرو را به تفصیل شرح داده است. بر اساس این قانون نحوه محاسبه حقوق گمرکی و سود بازرگانی و مالیات خودرو بر اساس ارزش CIF انجام می گیرد. CIFیعنی هزینه خرید در مبدأ ، به علاوه هزینه حمل از مبدأ تا مقصد و هزینه بیمه خودرو در جریان حمل از مبدأ به مقصد. اما قیمت خودرو بر اساس قیمت « FOB » ( تحویل کالا روی عرشه ) تعیین می شود. ( FOB یعنی فروشنده ، کالا را در عرشه کشتی در مبدأ تحویل می دهد و هزینه حمل و بیمه و غیره با خریدار است. ) کمیته قیمت گذاری خودرو می بایست مطابق مستندات خرید خودرو ( فاکتور خرید ) ، ارزش FOB را استخراج و به عنوان قیمت خودرو تعیین کند. اما در مورد خودروی Haval بدون توجه به فاکتور خرید اقدام به ارزش گذاری خودرو کرده است و این اقدام فاقد مبنا و منطق فنی و محاسباتی است. ( در واقع کمیته مذکور برای تعیین قیمت خودرو ، به جای شیوه FOB ، شیوه CIF را برگزیده است که این امر باعث افزایش ارزش گذاری خودرو در نتیجه قیمت تمام شده آن برای مصرف کننده می شود. )

متن مقرره مورد شکایت : 

موضوع : اعلام ارزش خودروهای سواری مدلهای سال ۲۰۱۸

در اجرای تبصره ۶ قانون خودرو و بر اساس مفاد صورتجلسات شماره ۶۵۷ مورخ ۶/۶/۹۶ لغایت ۶۷۶ مورخ ۲۳/۱۲/۹۶ کمیته مشترک گمرک و وزارت صنعت ، معدن و تجارت ارزش انواع مدل خودروهای سواری مدل سال ۲۰۱۸ به شرح جدول زیر ارسـال می گردد. مقتضی است دسـتور فرمایند ارزش گـذاری خـودروهای وارداتی مربوطه با توجه به ارزش های اعلام شده با در نظر گرفتن کرایه حمل و بیمه انجام گیرد. همچنین ارزش خودروهای مذکور در سامانه جامع امور گمرکی ( TSC ) ثبت و قابل دسترسی است.

ارزش گمرکی

واحد ارزی

شرایط خرید

کشور سازنده

مارک

Model Description

نوع خودرو

۳۴۵۰۰

USD

CFR

چین

Haval

Haval H۹A/T ۲,۰L  Model :۲۰۱۸

خودرو سواری

شرایط مربوط به نحوه محاسبه و وصول حقوق گمرکی ، سود بازرگانی و مالیات اتومبیل Haval ذکر شده که مورد اعتراض واقع شده است.

خلاصه مدافعات طرف شکایت :

طرف های شکایت ( سازمان گمرک جمهوری اسلامی ایران و وزارت صنعت ، معدن و تجارت ) علی رغم دریافت ابلاغیه ، ظرف مهلت مقرر قانونی هیچ پاسخی را ارسال نکرده اند.

اخیراً از سوی طرف شکایت ( گمرک جمهوری اسلامی ایران ) طی لایحه شماره ۹۷-۳۸۹-۲ مورخ ۷/۵/۱۳۹۷ اقدام به پاسخگویی شده است و ارزش گذاری خودرو را طبق قانون خودرو ( تبصره های ۶ و ۱۴ ) وظیفه گمرک دانسته و اختیار این مرجع شمرده است و اعلام داشته طبق تبصره ۱ ماده ۱۷ آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی مصوب ۱۳۹۱ ضوابط ارزش گذاری خودرو بیان شده است که در صلاحیت کارگـروه پیش بینی شده در قانون و مقـررات یاد شده می باشد و تقاضای رد شکایت را نموده است.

رای هیات تخصصی اقتصادی مالی دیوان عدالت اداری :

با مداقه در اوراق و محتوای پرونده، هرچند تعیین ارزش گمرکی کالاهای ورودی به طور کلّی براساس مواد ۱۴ و ۱۵ قانون امور گمرکی مصوب ۱۳۹۰ صورت می‌گیرد، ولی شیوه تعیین ارزش گمرکی خودروها در قانون چگونگی محاسبه و وصول حقوق گمرکی، سود بازرگانی و مالیات انواع خودرو و ماشین‌آلات راهسازی وارداتی و ساخت داخل و قطعات آنها مصوب ۱۳۷۱ مشخص شده است و قانون فوق در این موضوع قانون خاص بوده و تبصره ۱ ماده ۱۷ آیین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی نیز حاکمیت این قانون را بر موضوع تعیین ارزش گمرکی خودروها مورد تأیید قرار داده است و طرفین شکایت نیز براساس اختیارات ناشی از این قانون اقدام به وضع مصوبه مورد شکایت کرده‌اند. از این رو، مصوبه مورد شکایت خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات نبوده لذا به استناد بند «ب» ماده ۸۴ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۹۲ رأی به رد شکایت صادر و اعلام می کند. رأی صادره ظرف مدت بیست روز از تاریخ صدور از سوی ریاست ارزشمند دیوان یا ده نفر از قضات گرانقدر دیوان قابل اعتراض است.

دکتر زین العابدین تقوی

رئیس هیأت تخصصی اقتصادی مالی

دیوان عدالت اداری