قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت

ماده ۱ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت

به منظور مشارکت عموم در اجرای طرحهای عمرانی انتفاعی دولت مندرج در قوانین بودجه سالانه کل کشور و طرحهای سودآور تولیدی ‌و ساختمانی و خدماتی، به دولت و شرکتهای دولتی و شهرداری‌ها و مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و مؤسسات عام‌المنفعه و شرکتهای ‌وابسته به دستگاههای مذکور و همچنین شرکتهای سهامی عام و خاص و شرکتهای تعاونی تولیدی اجازه داده می‌شود طبق مقررات این قانون قسمتی ‌از منابع مالی مورد نیاز برای اجرای طرحهای مذکور شامل منابع مالی لازم برای تهیه مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی را از طریق انتشار و عرضه‌ عمومی اوراق مشارکت تأمین نمایند.

تبصره – تشخیص انتفاعی بودن طرحهای عمرانی دولت موضوع این ماده با رعایت تعریف قانونی «‌طرح انتفاعی» به عهده هیأتی مرکب از نمایندگان ‌وزارت امور اقتصادی و دارایی ، سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. این قبیل طرحها در پیوست طرح‌های عمرانی ‌لوایح بودجه سالانه کل کشور با علامت مشخص درج خواهد شد.

ماده ۲ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت

 اوراق مشارکت، اوراق بهادار با نام یا بی‌نامی است که به‌ موجب این قانون به قیمت اسمی مشخص برای مدت معین منتشر می‌شود و به‌ سرمایه ‌گذارانی که قصد مشارکت دراجرای طرحهای موضوع ماده (۱) را دارند واگذار می گردد. دارندگان این اوراق به ‌نسبت قیمت اسمی و مدت زمان‌ مشارکت، در سود حاصل از اجرای طرح مربوط شریک خواهند بود. ‌
خرید و فروش این اوراق مستقیماً و یا از طریق بورس اوراق بهادار مجاز می‌باشد.

ماده ۳ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت

 انتشار اوراق مشارکت از طرف دولت صرفاً برای تأمین منابع مالی مورد نیاز جهت اجرای طرحهای عمرانی انتفاعی دولت موضوع ماده (۱) به میزانی که در قوانین بودجه سالانه کل کشور پیش‌بینی می‌شود مجاز خواهد بود.
‌تضمین بازپرداخت اصل و سود علی‌الحساب و سود تحقق یافته این قبیل اوراق توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی از محل اعتبارات ردیف‌های ‌خاصی که توسط سازمان برنامه و بودجه به‌همین منظور در قوانین بودجه سالانه کل کشور پیش بینی می‌شود به‌عمل خواهد آمد.

تبصره – انتشار اوراق مشارکت به منظور تأمین منابع مالی لازم برای اجرای طرحهای عمرانی انتفاعی دولت مندرج در قوانین بودجه سالانه کل ‌کشور که مجری آن‌ها شرکتهای دولتی و یا شهرداری‌ها می ‌باشند نیز مشمول حکم این ماده می ‌باشد.

ماده ۴ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران طرحهای مشمول این قانون به استثناء طرح عمرانی انتفاعی دولت موضوع ماده (۳) را که توسط‌ شرکتهای دولتی، شهرداری‌ها و مؤسسات و شرکتهای غیردولتی موضوع ماده (۱) ارائه می‌ شود بررسی نموده و در صورتی که دارای توجیهات کامل‌ اقتصادی، فنی و مالی باشد، پس از ارائه تضمین کافی توسط مؤسسه و یا شرکت متقاضی به بانک عامل، مجوز انتشار اوراق مشارکت به میزان لازم‌ صادر خواهد کرد.

تبصره ۱ – درخواست انتشار اوراق مشارکت توسط شرکتهای دولتی قبل از ارائه به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران باید به تصویب مجمع‌عمومی و یا شورای عالی شرکتهای مربوط رسیده باشد.

تبصره ۲– حداکثر میزان (سقف) اوراق مشارکت قابل انتشار برای طرحهای موضوع این ماده در هر سال با توجه به سیاستهای پولی و مالی کشور‌توسط شورای پول و اعتبار تعیین و اعلام می‌گردد.

تبصره ۳ – میزان (‌سقف) اوراق مشارکت قابل انتشار برای طرحهای موضوع این ماده در مورد هریک از متقاضیان می‌بایستی متناسب با خالص‌ دارایی‌های وی (‌مجموع دارایی‌ها منهای مجموع بدهی‌ها) باشد.

ماده ۵ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت

شرکتهای دولتی، شهرداری‌ها و مؤسسات و شرکتهای غیردولتی موضوع ماده (۱)، در صورت انتشار اوراق مشارکت مکلف‌اند‌ بازپرداخت اصل و سود متعلق را در سررسیدهای مقرر در اوراق مذکور، تعهد و تضمین نمایند. در صورت عدم ایفای تعهدات مزبور در سررسیدهای‌ مقرر، بانک عامل مکلف است از محل تضمین مذکور در ماده (۴) رأساً اقدام نماید.

تبصره – پرداخت سود علی‌الحساب به ترتیبی که در اوراق مشارکت قید می‌شود مجاز می‌باشد.

ماده ۶ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت

شرکتهای سهامی عام می‌توانند طبق این قانون اوراق مشارکت قابل تبدیل یا تعویض با سهام منتشر کنند. شرایط و نحوه تبدیل و تعویض‌ این قبیل اوراق طبق آیین‌نامه اجرایی این قانون خواهد بود.

ماده ۷ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت

مبالغ پرداختی و یا تخصیصی بابت سود متعلق به اوراق مشارکت مشمول مالیات مقطوع به نرخ پنج درصد (۵%) می‌باشد و به سود اوراق‌ مشارکت و معاملات اوراق مذکور هیچگونه مالیات دیگری تعلق نمی‌گیرد. پرداخت کنندگان سود اوراق مشارکت اعم از علی‌الحساب و قطعی مکلفند‌ در هر پرداخت یا تخصیص، مالیات متعلق را به نرخ مذکور کسر و ظرف مدت ده روز از تاریخ پرداخت یا تخصیص به حسابی که توسط خزانه‌داریکل ‌تعیین می‌شود واریز و رسید آن را ظرف سی روز از تاریخ واریز همراه با فهرستی متضمن میزان سود پرداختی به حوزه مالیاتی مربوط تسلیم نمایند..
‌پرداخت کنندگان سود اوراق مشارکت و درصورت تخلف از انجام تکالیف مذکور مشمول مقررات متن ماده ۱۹۹ قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند‌ماه ۱۳۶۶ خواهند بود.

تبصره – پرداخت مالیات سود پرداختی و یا تخصیصی به اوراق مشارکتی که قبل از تاریخ اجرای این قانون منتشر شده است با نرخ مقرر در این‌ ماده برعهده دستگاههای منتشرکننده اوراق مذکور می‌باشد.

ماده ۸ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت

در صورتی که شرکت‌های سهامی خاص وابسته به دستگاههای مذکور در ماده (۱) این قانون به سهامی عام تبدیل شوند، دارندگان اوراق ‌مشارکت شرکتهای مزبور در خرید سهام از اولویت برخوردار می‌باشند.

ماده ۹ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت

سود پرداختی به دارندگان اوراق مشارکت جزو هزینه‌های قابل قبول در حساب مالیاتی موضوع ماده (۱۴۸) قانون مالیاتهای مستقیم‌ محسوب می‌گردد.

ماده ۱۰ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت

مصرف وجوه حاصل از واگذاری اوراق مشارکت در غیر اجرای طرحهای مربوط، در حکم تصرف غیرقانونی در وجوه و اموال عمومی ‌محسوب خواهد شد.

ماده ۱۱ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت

مقررات مواد (۲) و (۵) و (۷) و (۸) و (۹) و (۱۰) و (۱۲) این قانون و تبصره‌های ذیل مواد مذکور شامل اوراق مشارکتی که تا قبل از‌اجرای آن منتشر شده‌اند نیز می‌گردد.

ماده ۱۲ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت (اصلاحی ۰۷ˏ۱۲ˏ۱۳۷۹)

کلیه صندوقهای بازنشستگی و عناوین مشابه از جمله صندوق بازنشستگی مشمولین قانون استخدام نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران ‌و سازمان تأمین اجتماعی و کلیه وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتی و شرکتهای دولتی و وابسته به دولت از جمله شرکتها و مؤسساتی که شمول قوانین و‌مقررات عمومی در مورد آنها مستلزم ذکر نام است و شهرداریها و مؤسسات وابسته به شهرداریها، حسب مورد مجازند درصدی از وجوهی را که به هر‌عنوان برای بازنشستگی یا پس انداز دریافت و یا در حسابهای مربوط وارد و ثبت می‌نمایند به اوراق مشارکت منتشره از سوی دولت تبدیل کنند.‌همچنین کلیه شرکتهای تعاونی و بخش خصوصی مجازند درصدی از سپرده‌ها و ذخایر قانونی خود را که توسط هیأت وزیران تعیین می‌شود به اوراق مزبور تبدیل نمایند. ‌ 

تبصره ۱ (الحاقی ۰۷ˏ۱۲ˏ۱۳۷۹)– وجوه موضوع قانون تشکیل حساب پس انداز کارکنان دولت -‌ مصوب ۲۶/ ۱۱/ ۱۳۷۶- از شمول حکم این ماده مستثنی می‌باشد. ‌

تبصره ۲ (الحاقی ۰۷ˏ۱۲ˏ۱۳۷۹)– آیین نامه اجرائی این ماده توسط وزارت امور اقتصادی و دارائی ، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی ‌کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.

ماده ۱۳ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت (اصلاحی ۰۷ˏ۱۲ˏ۱۳۷۹)

آیین‌نامه اجرایی این قانون متضمن مشخصات طرحهای سودآوری تولیدی، ساختمانی و خدماتی، شرایط و میزان و نحوه انتشار و‌عرضه اوراق مشارکت و چگونگی تبدیل و تعویض اوراق مذکور با سهام شرکتهای سهامی عام و همچنین نحوه اعمال نظارت بر اجرای صحیح این‌ قانون با پیشنهاد مشترک وزارت امور اقتصادی ودارایی، سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان بورس اوراق بهادار‌ظرف مدت شش ماه به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.

ماده ۱۴ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت (الحاقی ۰۷ˏ۱۲ˏ۱۳۷۹)

وزارت اموراقتصادی و دارایی و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مکلفند گزارشی متضمن میزان و انواع اوراق مشارکت منتشره طی‌ هر سال را همراه با اظهارنظر در خصوص آثار اقتصادی انتشار اوراق مذکور برای اطلاع کمیسیونهای برنامه و بودجه، امور اقتصادی و دارائی و تعاون و‌ دیوان محاسبات و بودجه مجلس شورای اسلامی ارسال نمایند. 

قانون فوق مشتمل بر سیزده ماده و هفت تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ سی ام شهریور ماه یکهزار و سیصد و هفتاد و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲/ ۷/ ۱۳۷۶ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.