۱- اهمیت موضوع اقدام مودی به انتقال مال خود به قصد عدم پرداخت مالیات
۱-۱- این مطلب برای چه کسانی مفید است
این مطلب حقوقی برای اشخاص مودی مالیاتی و خانواده مودی و وکیل مالیاتی ( با ظرفیت ها و مزایای داشتن وکیل مالیاتی آشنا شوید) مفید است.
۱-۲- مخاطرات انتقال مال بمنظور فرار از پرداخت مالیات
خوب است بدانید که با قطعیت یافتن بدهی مالیاتی مودی و عدم اقدام وی به پرداخت مالیات، اداره مالیاتی می تواند با صدور اجراییه مالیاتی، اموال و دارایی های مودی را بفروشد و از محل فروش این اموال، مطالبات مالیاتی خود را برداشت کند.
برخی مودیان ممکن است برای خارج کردن اموال خود از دسترس اداره مالیاتی، این اموال را به دیگری منتقل کنند. باید دانست این عمل، می تواند کار بالقوه خطرناکی برای مودی باشد. اولاً از نظر قانونی انتقال مال توسط مدیون به قصد فرار از دین به نحوی که باقیمانده اموال برای پرداخت دیون کافی نباشد جرم است، ( از جرایم و مجازات های مالیاتی چه می دانیم؟) و در صورت پیگیری اداره مالیاتی و رسیدگی دادگاه، می تواند مستوجب حبس و یا جزای نقدی باشد و در صورتی که انتقال گیرنده مال نیز از قصد مدیون مالیاتی مطلع باشد در حکم شریک جرم است.
علاوه بر این در صورتی که مودی برای فرار از پرداخت مالیات، مال خود را به همسر یا فرزندش منتقل کند با شکایت سازمان امور مالیاتی، دادگاه سند انتقال را باطل می کند.
۲- معامله مال به قصد عدم پرداخت مالیات و حکم آن چیست
۲-۱- انگیزه مودی برای معامله مال
با توجه به اینکه طبق قانون مالیات های مستقیم، اداره امور مالیاتی با قطعیت یافتن مالیات مودی، این امکان را دارد که مالیات را با فروش اموال مودی وصول کند، مودی برای مصون نگه داشتن اموال خود از ریسک توقیف و فروش اموال خود، ممکن است اموال خود را منتقل کند.
۲-۲- انتقال مال مودی به همسر و فرزندان
یکی از مصادیق معامله به قصد فرار از پرداخت مالیات، نقل و انتقال مال به همسر و فرزندان است. چنین موردی صریحاً در قانون مالیات های مستقیم پیش بینی شده است و بر اساس تبصره ماده ۲۰۲ قانون، در چنین مواردی اداره امور مالیاتی می تواند از طریق مرجع قضایی نسبت به ابطال سند نقل و انتقال اقدام کند.
منظوراز انتقال مال توسط مودی، هر گونه معامله ای است که موجب واگذاری مالکیت مال مودی به همسر یا فرزندان شود مثل بیع یا هبه یا صلح. بنابراین معاملاتی که موجب انتقال مالکیت نمی شوند، مثل وثیقه یا وکالت مشمول ماده ۲۰۲ قانون نخواهد بود.
۲-۳- معامله صوری برای فرار از پرداخت مالیات
در مواردی ممکن است مودی به طور صوری مال خود را به نام هر کس دیگری کند، یعنی واقعاً مودی و طرف دیگر قصد معامله و انتقال مال را نداشته و طرفین فقط بطور ظاهری سند را انتقال داده اند تا مال از دسترس اداره مالیاتی برای توقیف خارج شود. بطور کلی و بر اساس قانون مدنی، هر گونه معامله صوری بدلیل نداشتن قصد معامله که از ارکان صحت هر معامله ای است باطل خواهد بود. در چنین موردی نیز اداره مالیاتی می تواند با طرح دعوی در مرجع قضایی و با اثبات صوری بودن معامله، ابطال آن را از دادگاه بخواهد.
۲-۴- معامله مال مودی به قصد فرار از پرداخت دین مالیاتی
ممکن است مودی مال خود را به طور واقعی ( و نه صوری) به قصد فرار از پرداخت بدهی مالیاتی به اشخاص دیگری غیر از همسر یا فرزند خود منتقل کند. این مورد مشمول تبصره ۲ ماده ۲۰۲ قانون مالیات های مستقیم نیست، لکن اداره امور مالیاتی می تواند با استناد به قانون دیگری یعنی ماده ۲۱ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی با اثبات شرایطی همچون کافی نبودن باقیمانده اموال مودی برای وصول مالیات و اثبات تمامی شرایط، محکومیت مودی به مجازات قانونی را بخواهد و اگر طرف معامله نیز از انگیزه معامله یعنی فرار از پرداخت دین مطلع باشد وی نیز مرتکب جرم شده است.
۳- شرایط قانونی بطلان معامله به قصد فرار از پرداخت مالیات
هر نقل و انتقالی توسط مودی مشمول حکم ابطال معامله نیست بلکه شرایطی باید فراهم باشد.
۳-۱- قصد مودی برای فرار از پرداخت مالیات
چنانچه مودی به منظور مقاصد تجاری متعارف و یا نیاز و یا هر علت معقول دیگری مال خود را منتقل کرده باشد، در این صورت با توجه به اینکه قصد وی از نقل و انتقال فرار از پرداخت مالیات نبوده، لذا مشمول حکم قانونی مالیات به منظور فرار از پرداخت مالیات نیست.
۳-۲- اثبات شرایط و صدور رای ابطال سند از دادگاه
سند انتقال مال به قصد فرار از پرداخت مالیات صرفاً از طریق دادگاه و با رای قطعی مرجع قضایی قابل ابطال است و اداره مالیاتی باید شرایط ابطال را در دادگاه اثبات نماید.
۴- امکان تامین و توقیف اموال مودی قبل از قطعیت مالیات
باید در نظر داشت اداره مالیاتی می تواند قبل از قطعیت یافتن مالیات هم چنانچه احتمال فرار از پرداخت مالیات توسط مودی باشد، نسبت به توقیف و تامین اموال مودی اقدام کند.
بر اساس قانون مالیات های مستقیم، در مواردی که مالیات مودی هنوز قطعی نشده است و خطر تفریط مال یا اموال از طرف مودی به قصد فرار از پرداخت مالیات برود، اداره امور مالیاتی باید با ارائه دلایل کافی از هیات حل اختلاف مالیاتی، صدور قرار تامین مالیاتی را بخواهد و در صورتی که هیات حل اختلاف مالیاتی صدور قرار را لازم تشخیص دهد، قرار تامین از اموال مودی صادر می کند.
اداره امور مالیاتی مکلف است معادل همان مبلغ از اموال و وجوه مودی که نزد خود وی یا سایر افراد است تامین و توقیف کند که در این صورت مودی و متصرف نمی تواند مال توقیف شده را از تصرف خود خارج کند.
۵- ضرورت استفاده از وکیل مالیاتی در مورد دعوای ابطال سند انتقال و تامین مالیاتی
در مواردی که اداره امور مالیاتی به استناد مقررات مالیاتی یا عمومی، دعوای ابطال سند انتقال به دلیل قصد فرار از پرداخت مالیات را مطرح می کند و یا مال مودی را با صدور قرار تامین مالیاتی توقیف و تامین می کند، با توجه به مخاطرات مالی جدی ناشی از ابطال سند و و یا توقیف مال و اینکه اقدام اداره مالیاتی به استناد قوانین و مقررات مالیاتی صورت می گیرد، دفاع از موضع و حقوق قانونی مودی نیازمند تسلط و تخصص بر قوانین و مقررات مالیاتی است لذا توصیه می شود در چنین مواردی از وکیل مالیاتی ( با ظرفیت ها و مزایای داشتن وکیل مالیاتی آشنا شوید) برای دفاع از حقوق خود استفاده کنید.
